BIOD historie

Teunis van Maaren

In 1959 presenteerde B.I.O.D. zijn producten op een Campingbeurs in Essen (D).
Op deze beurs ontmoette Teunis van Maaren een collega-standhouder Franz Maly (Tiefenhagen D),
die er zijn oorspronkelijk als “Wiesel” gedoopte polyester caravan tentoonstelde.
Van Maaren was direct gefascineerd door het gewaagde aërodynamische model
en de toegepaste duurzame grondstof voor het naadloze casco,
dat bestond uit glasvezelversterkt polyester.
Van Maaren (in persoon) wist van Frans Maly de licentierechten voor Europa
(m.u.v de toenmalige Bondsrepubliek Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland) te verwerven.

De eerste, een handvol, karkassen (boven- en onderschaal met onderstel)
werden aangeleverd vanuit Duitsland,
daar kregen Biod-werknemers de opleiding in polyesterverwerking
en werden de eerste mallen geproduceerd die voor de productie in Hengelo werden gebruikt.
Elke “bevalling” was een erg spannende gebeurtenis.
De bovenste mal (schaal) werd na het aanbrengen van achtereenvolgens gelcoat,
fijnmazige glasvezellaag, gedrenkt in polyesterhars,  grofmazige glasvezellaag,
gedrenkt in polyesterhars, van de onderste getrokken.
Het spannende daarvan was of de “boreling” zonder,
of met weinig schade, de “bevalling” had doorstaan.
In Duitsland werd het eerste model, de Fahti Luxus 600,
door Schneider Holzindustrie OHG in Lindau aan de Bodensee in 1959 gefabriceerd.
Schneider had de productie voor Duitsland inmiddels overgenomen van Franz Maly.

Folder Fahti

In 1960 werden de eerste caravans in eigen beheer in Hengelo vervaardigd
en op de markt gebracht onder de naam Biod “Extase”.
Voor het bedrijf betekende het eigenlijk een volledige cultuuromslag.
Van metaal (voornamelijk roestvrij staal) naar kunststof vergde de nodige aan- en inpassingen,
maar voornamelijk inleving. Er werd met de nodige scepsis gekeken naar het nieuwe “fenomeen” polyester,
maar Teunis van Maaren was volledig overtuigd van de duurzaamheid en nieuwe mogelijkheden,
zoals vormgeving, thermische- en mechanische eigenschappen.
Als de firma Schneider in 1960 nog maar net met de productie begonnen is,
krijgt de B.I.O.D. Machine- en Apparatenfabriek in Hengelo de licentie om de caravans in Nederland te bouwen.
De kunststofschalen komen uit Duitsland, de afbouw doet de B.I.O.D.-fabriek.
De Fahti 600 krijgt in Nederland de naam Extase (4 persoons) en Excelsior (2/3 persoons),
later genoemd Extase 4L en Extase 2L. Een verlengde uitvoering van de Fahti 600 cq Extase
wordt ontwikkeld in 1962 en krijgt de naam Fahti Super 800 cq Expert.

Super Fahti 800 folder

De Expert is een ontwerp van Teunis van Maaren op basis van de Extase.
Deze werd verticaal doormidden gezaagd en er werd ongeveer een metertje tussen geplaatst.
Voor het tussenstuk is een eenmalig gebruikte mal gemaakt. Van het geheel werd vervolgens weer een mal getrokken.
Deze eerste Expert is in Nederland gemaakt en geleverd op verzoek van Ir. de Lange uit Arnhem,
directeur van AKU in Arnhem. Het schaalmodel (zie beneden) is als studie- en presentatiemodel gebruikt.

Schaalmodel Expert

Waarschijnlijk is de caravan op de onderstaande ansichtkaart de Expert van Ir. de Lange.
Deze Expert heeft nog de bolle ramen. Later heeft de Expert (en de Extase) gebogen hoekramen.
Dit lantaarndak lijkt later op de Expert aangebracht en heeft maar drie bovenlichtjes.

In 1964 ging de productie in Nederland naar JEKO,
die de fabricage van het meubilair en het andere houtwerk uitbesteedde
aan de sociale werkplaats van Oldenzaal.
In 1969 gaat het met JEKO niet zo goed, in Duitsland stagneert de zaak ook.
Het uiteindelijke gevolg is dat De Schakel de gehele productie overneemt, ook die van Duitsland.
Ook de mallen voor de schalen komen naar Nederland,
zodat de BIOD-caravan nu een puur Nederlands product geworden is.
De Extase en Expert hadden aanvankelijk geen lantaarndak.
Omstreeks 1970 kregen de Extase en de Expert ook een lantaarndak.
Later zijn de lantaarndaken nog gemoderniseerd.
In 1979 werd de productie van de Bambi, de Extases en de Expert gestaakt.
Totaal zijn er ongeveer 37 Experts gemaakt.

Abel en Roos Slot bezitten een oude Expert,
die was destijds (1969) van directeur Nico Koekenberg,
de eigenaar van JEKO Oldenzaal.
Deze Expert (Fahti 800 Super) is nog in 1968 in Duitsland gebouwd.
Zij kochten deze van de tweede eigenaar
die de Expert na 33 jaar weg moest doen.

Scans van een artikel uit de ‘Caravan Kampeer Sport’, Maandblad voor caravan/kampeerliefhebbers. 6e jaargang no. 12 – 1974 

Naast het type 6L -de 6 staat voor zespersoons- bestaat er ook nog het type 4L.
De 6L heeft achter een groot bed -oké, twee volwassenen en twee  kinderen kunnen er wel
een nacht slapen- en vóór een smal tweepersoons bed.
Het keukenblok is voorzien van een twee-pitsfornuis.
In het lantaarndak zijn aan beide zijden vier ontluchtingsroostertjes geplaatst.
Door haar gestroomlijnde vorm ligt de caravan zeer stabiel achter de auto.

Met dank aan zoon Jacques van Maaren, Lex Meuldijk, Abel Slot, Ramon Albert en andere leden van het BIOD-forum.